HALKBANKASI “SIRRI”ABARTTI
CHP Antalya Milletvekili Çetin Osman Budak, TBMM Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) Komisyonunun 15 Kasım tarihinde gerçekleştirdiği toplantıda Halkbank Genel Müdürü’ne yöneltilen sorulara daha sonra yazılı olarak yanıt verildiğini belirterek, “Ancak Halkbank detaylı bilgi almak istediğimiz hemen her konuyu sır kapsamına alıp cevaplamadı. Hatta banka sırrı kavramını o kadar ileri boyuta taşıdılar ki yayımlanan reklamlarını bile ‘sır’ diye açıklamadılar. Cevap vermek istemedikleri her soruyu için yasaya sığındılar. Bu durum Bankacılık Kanunu’nun da kötüye kullanıldığının göstergesidir” dedi.
Konuya ilişkin Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay tarafından yanıtlanması istemiyle bir soru önergesi veren Budak, şu ifadelere yer verdi:
“KİT Komisyonu, 15 Kasım tarihli toplantısında Halkbankası AŞ’nin 2015 ve 2016 yılı hesap dönemine ait Sayıştay raporlarının incelenmesi için toplanmış ve toplantıya Halkbankası Genel Müdürü Sayın Osman Arslan katılmıştır. Toplantı sırasında Sayın Arslan’a yöneltilen sorulara Halkbank tarafından daha sonra yazılı yanıt verileceği belirtilmiştir.
Yazılı yanıtlar elimize ulaştığında gördük ki detaylı bilgi almak için yönelttiğimiz pek çok soru 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 73’üncü ve 159’uncu maddeleri uyarınca banka sırrı kapsamına girdiği gerekçesiyle yanıtlanmamıştır.
Örneğin; ‘Reklam bütçeniz ne kadardır? Bunlar hangi sektörlerde, hangi kurum ve kuruluşlara verilmiştir?’ sorusuna Banka, ‘Reklam ve ilan harcamalarına ilişkin bütçe ve bütçenin hangi sektöre kurum ve kuruluşa ayrıldığı ile yapılan harcamalara ilişkin detaylı bilgiler 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 73’üncü ve 159’uncu maddeleri uyarınca Banka sırrı kapsamına girdiğinden cevaplandırılmamıştır’ yanıtını vermiştir.
Aynı şekilde;
‘2015, 2016, 2017, 2018 yıllarında hangi firma ve kulüplere sponsorluk verilmiştir? Ne kadar ödeme yapılmıştır?’
‘2016 yılında hangi kişi veya kurumlara hangi miktarlarda bağışta bulundunuz?’ şeklindeki sorulara da aynı yanıt verilmiştir.
Oysa yukarıda belirtilen sorular, reklam verilen mecralar, sponsorluklar ve yapılan bağışlar gibi kamuya bir şekilde açık olarak yapılan iş ve eylemlerdir. Banka’nın söz konusu tutumu, Bankacılık Yasasının da kötüye kullanılması olarak yorumlanmaktadır.”
Budak, önergede şu sorulara yer verdi:
“Halkbank AŞ reklam ve ilanlarının yayımlandığı kurum ve kuruluşların isimleri neden TBMM KİT Komisyonu ile paylaşılmamaktadır? Bankacılık sırrı, kamuoyuna açık bir şekilde yayımlanan reklam ve ilanlar ile bu reklamı yayımlayan kurumların hangi unsurlarında yer almaktadır? Reklam bütçesinin bankacılık sırrı olarak açıklanmaması Sayıştay raporlarını inceleyen KİT Komisyonunun denetim hakkı ile nasıl bağdaşmaktadır? 2016, 2017 ve 2018 yıllarında yapılan bağış ve yardımların bankacılık sırrı kapsamına alınmasının nedeni nedir? Bu tarihlerde bağış ve yardım yapılan kurum ve kuruluşlar nereleridir? 2015, 2016, 2017 ve 2018 yıllarında hangi firma ve kulüplere sponsorluk verilmiştir? Söz konusu firma/kulüplerle yapılan sponsorluk anlaşması bankacılık sırrı ise bu anlaşma nasıl hayata geçirilmiştir? Sponsor olunan firma/kulüp, sponsorunun adını gizleyerek mi organizasyona çıkmıştır? Bağış, reklam ve sponsorluk gibi kamuoyuyla paylaşılması gereken konuların sır kapsamında gizlenmesi şeffaflık ilkesiyle bağdaşmakta mıdır?”
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Aşağıdaki sorularımın Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat OKTAY tarafından yazılı olarak yanıtlanması için gereğini arz ederim.
Çetin Osman BUDAK
Antalya Milletvekili
TBMM Kamu İktisadi Teşebbüsleri (KİT) Komisyonu, 15 Kasım 2018 tarihli toplantısında Halkbankası AŞ’nin 2015 ve 2016 yılı hesap dönemine ait Sayıştay raporlarının incelenmesi için toplanmış ve toplantıya Halkbankası AŞ Genel Müdürü Sayın Osman Arslan katılmıştır. Komisyon üyelerinin Sayın Arslan’a yönelttiği sorulara toplantı sırasında yanıt verilmemiş, daha sonra Halkbank AŞ tarafından yazılı yanıt verileceği belirtilmiştir.
Yazılı yanıtlar Komisyon üyelerine ulaştırıldığında pek çok soruya ‘5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nun 73’üncü ve 159’uncu maddeleri uyarınca Banka sırrı kapsamına girdiği’ gerekçesiyle yanıt verilmediği görülmüştür. Bunun yanı sıra,
“2015, 2016, 2017, 2018 yıllarında hangi firma ve kulüplere sponsorluk verilmiştir? Ne kadar ödeme yapılmıştır? 2016 yılında hangi kişi veya kurumlara hangi miktarlarda bağışta bulundunuz?” şeklindeki sorulara da aynı yanıt verilmiştir.
Atıfta bulunan 5411 Sayılı Bankacılık Kanunu’nun 73’üncü ve 159’uncu maddeleri şu hükümleri içermektedir:
“Madde 73: Kurul başkan ve üyeleri ile Kurum personeli, Fon Kurulu başkan ve üyeleri ile Fon personeli görevleri sırasında öğrendikleri bankalara ve bunların bağlı ortaklık, iştirak, birlikte kontrol edilen ortaklıkları ve müşterilerine ait sırları bu Kanuna ve özel kanunlarına göre yetkili olanlardan başkasına açıklayamaz ve kendilerinin veya başkalarının yararlarına kullanamazlar. Kurumun dışarıdan destek hizmeti aldığı kişi ve kuruluşlar ile bunların çalışanları da bu hükme tâbidir. Bu yükümlülük görevden ayrıldıktan sonra da devam eder.
Madde 159: Bu Kanunun 73 üncü maddesinin birinci ve üçüncü fıkralarında belirtilen yükümlülüğe uymayanlar için bir yıldan üç yıla kadar hapis ve bin günden ikibin güne kadar adlî para cezası hükmolunur. Banka ve müşterilere ait sırları açıklayan üçüncü kişiler hakkında da aynı cezalar uygulanır.
Yukarıdaki fıkrada belirtilen kimseler sırları kendileri ya da başkaları için yarar sağlamak amacıyla açıklamış olursa verilecek cezalar altıda bir oranında artırılır. Ayrıca, fiilin önemine göre sorumluların bu Kanun kapsamına giren kuruluşlarda görev yapmaları, iki yıldan aşağı olmamak üzere geçici veya sürekli olarak yasaklanır.”
Bu çerçevede;